دواپس (DevOps) مفهومی جدید است که به همکاری میان تیم‌های توسعه محصول و عملیات اشاره دارد. با توجه به این که سازمان‌های مختلف روز به روز بیشتر با ضرورت دواپس آشنا می‌شوند و به دنبال اجرایی کردن آن هستند، نیاز به متخصص یا مهندس دواپس نیز رو به افزایش است.
در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که مهندس دواپس کیست و چه وظایفی دارد؟ چگونه می‌توانیم به یک مهندس DevOps تبدیل شویم؟ برای این کار چه مهارت‌هایی لازم است؟ با ما همراه باشید.
دواپس چیست؟
برای این که با موقعیت شغلی مهندس DevOps آشنا شویم، لازم است نگاهی دوباره به مفهوم دواپس بیاندازیم و بگوییم دواپس چیست. دواپس فرایندی است که روی دو ارزش مهم تکیه دارد: توسعه سریع‌تر و نگهداری ساده‌تر.
تعاملی که دواپس میان دو تیم توسعه و عملیات ایجاد می‌کند، سرعت انجام کارها را تا حد زیادی بالا می‌برد؛ این امر منجر به سرعت در ارائه امکانات و خدمات و در نهایت موجب پیشرفت کسب و کار می‌شود. با این توضیحات مشخص می‌شود دواپس مفهومی چند بعدی است که هم فرهنگ و هم فناوری و ابزارها را در بر می‌گیرد.
با توجه به تعریفی که از دواپس ارائه کردیم، روشن است که برای تبدیل شدن به یک مهندس دواپس، علاوه بر داشتن مهارت‌های فنی، لازم است این فرهنگ را درک کنید و روحیه تعاملی داشته باشید.
مهندس دواپس کیست؟
دواپس فرآیندهای سازمان را بهینه‌سازی می‌کند و از طریق خودکارسازی امور، بهره‌وری را افزایش می‌دهد. در حقیقت دواپس یک دید یا بصیرت جدید ارائه می‌کند که با کمک آن سازمان‌ها می‌توانند منعطف‌تر باشند و با سرعت بیشتری در جهت رفع نیازهای مشتریان حرکت کنند.
برای تبدیل شدن به یک مهندس دواپس، فعالان دنیای IT باید مهارت‌های متفاوتی را در کنار مهارت‌های فعلی خود کسب کنند. اکثر متخصصان این حوزه، ابزارها و روش‌های دواپس را با تجربیات خود در زمینه IT ترکیب می‌کنند.
برای به دست آوردن یک دیدگاه جامع در دواپس، باید از دانش خود در زمینه IT استفاده کنید و به فکر کسب مهارت‌های جدید مانند مهارت‌های نرم، تحلیل و … باشید. این مهارت‌ها همان طور که اشاره کردیم، هم به امور فنی و ابزارها باز می‌گردد و هم روحیات فردی را در بر می‌گیرد.
برای مهندسی DevOps رشته دانشگاهی یا مدرک تحصیلی خاصی وجود ندارد. افرادی که در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت می‌کنند، می‌توانند با ارتقا دانش خود و کسب بعضی مهارت‌ها، به دنیای دواپس بپیوندند.
مهندس دواپس، لزوما برنامه‌نویس یا کدنویس نیست اما با این حوزه‌ها آشنایی دارد و داشتن مهارت‌های نرم‌افزاری، می‌تواند مسیر شغلی او را هموارتر کند. متخصصان دواپس با مهندس‌های نرم‌افزار و برنامه‌نویسان و اپراتورهای سیستم در تعامل هستند و لازم است با ادبیات این حوزه‌ها آشنایی داشته باشند.
مهندس دواپس باید چه مهارت‌هایی داشته باشد؟
موارد زیر را می‌توان به عنوان مهارت‌های مورد نیاز یک مهندس DevOps مطرح کرد:
- توانایی تحلیل و ارزیابی سیستم‌ها و فراهم کردن بستری برای خودکارسازی فرآیندها
- آشنایی با نرم‌افزار و برنامه‌نویسی زبان‌های اسکریپتی
- تسلط به مفاهیم یکپارچه‌سازی مداوم و تحویل مداوم (CI/CD)
- تسلط بر ابزارهای دواپس مانند Maven، Jenkins، Git و …
- آشنایی با نحوه استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت پیکربندی
- توانایی شناسایی موارد و ایرادات در سیستم و ارائه راهکار برای رفع آن‌ها
وظایف کاری یک مهندس دواپس چیست؟
به عنوان یک مهندس دواپس، شما وظایفی دارید که باید به خوبی از پس آن‌ها بر بیایید. همانطور که در بالا اشاره کردیم، برخی مهارت‌ها برای یک مهندس دواپس الزامی هستند. شما باید بتوانید از این مهارت‌ها به بهترین شکل در راستای افزایش هماهنگی بین تیم‌ها (به خصوص تیم‌های توسعه و عملیات)، بهبود فرایند توسعه و انتشار نرم‌افزار، بهبود ارتباط موثر و … استفاده کنید.
علاوه بر این شما یک وظیفه بسیار مهم دیگر هم دارید؛ این وظیفه مهم، پیاده‌سازی و تعبیه فرهنگ DevOps در سازمان است. درست است که با داشتن مهارت و پیش‌زمینه ذهنی و فرهنگی می‌توانید به عنوان یک مهندس DevOps فعالیت کنید، اما نکته مهم این است که بتوانید این فرهنگ را در شرکت خود گسترش دهید و افراد را هرچه بیشتر با این تفکر درگیر کنید.
چگونه مهندس دواپس شویم؟
مهندس دواپس در مرحله اول، از دانش و تجربه توسعه‌دهندگان و مدیران تولید استفاده می‌کند. او پس از مشخص شدن اهداف، چشم‌اندازها و قالب نرم‌افزاری، تلاش می‌کند روشی بیابد که با استفاده از آن، اهداف در قالب سیستمی یکپارچه محقق شوند.
در گام بعد، تولید و توسعه نرم‌افزار آغاز می‌شود و مهندس DevOps باید قطعات و بخش‌های مختلف کدها را که توسعه‌دهندگان نوشته‌اند دریافت کند، در کنار هم قرار دهد و هماهنگ کند تا در نهایت به یک سیستم یکپارچه تبدیل شوند.
در مرحله سوم لازم است کدهای نوشته‌شده، مورد آزمایش قرار بگیرند. در مرحله تست، قطعه کدها برای ادغام با سورس کد اصلی آماده می‌شوند. در این مرحله ابزارها به کمک دواپس می‌آیند. مهندس دواپس با استفاده از ابزارهایی مثل Jenkins آزمایش‌ها را به صورت خودکار انجام می‌دهد. ابزارهای دواپس یکپارچه‌سازی مداوم یا CI را ساده‌تر می‌کنند.
مرحله بعد، به استقرار بخش‌های جدید در کد اصلی می‌پردازد. در این مرحله باید تصمیم‌گیری شود که کدها با چه ترتیبی به کد اصلی اضافه شوند و امکانات جدید چه زمانی و با چه ترتیبی در اختیار کاربر نهایی قرار گیرد. مرحله استقرار نیز با استفاده از ابزارهای دواپس و به صورت خودکار انجام می‌شود.
مرحله پنجم، نگهداری است. در این مرحله مهندسان دواپس سرویس را تحت نظر می‌گیرند، راهکارهایی را برای شناسایی خطاها و اشکالات سیستم می‌یابند و در راستای رفع خطاها می‌کوشند.
مسیر رشد شغلی دواپس کار
اگر بخواهیم مسیر شغلی مهندس دواپس را ترسیم کنیم، تقریبا مشابه سایر فعالیت‌های شغلی است. به این معنی که در ابتدا باید مفاهیم، اصول و آموزه‌های پایه را یاد بگیرید و سپس به عنوان کارآموز مشغول شوید. بعد از اتمام دوره کارآموزی، فعالیت شما به عنوان یک مهندس دواپس تازه‌کار شروع می‌شود و اینجا تازه شروع مسیر شماست.
دواپس مفهومی تازه و هنوز هم در حال رشد و گسترش است؛ بنابراین هرچقدر هم که در این زمینه ماهر باشید و اصول و فرهنگ را با جان و دل بلد باشید، باز هم راه برای یادگیری باز است و هر روز می‌توانید با نکات جدیدی روبرو شوید. پس توصیه ما این است که سعی کنید از منابع روز دنیا در راستای رشد و توسعه خود استفاده کنید.
حقوق مهندس دواپس
طبق بررسی‌های ما، حقوق یک مهندس دواپس در ایران، اروپا و آمریکا به شرح زیر است:
| کشور (محدوده جغرافیایی) | میانگین حقوق سالیانه |
| ایران | ۱۰ تا ۸۰ میلیون تومان (در سال ۱۴۰۱) |
| آمریکا | ۱۱۰ هزار دلار |
| اروپا | ۸۰ هزار یورو (۸۶ هزار دلار) |
جمع‌بندی
دانش و ویژگی‌های مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک مهندس دواپس را با هم بررسی کردیم. اگر سابقه فعالیت در حوزه IT دارید، می‌توانید با کسب مهارت‌هایی که در مقاله به آن‌ها اشاره کردیم، وارد حوزه دواپس شوید و به کسب تجربه بپردازید. همان طور که اشاره کردیم، دواپس تنها یک فناوری نیست و حتی می‌توان آن را یک فرهنگ معرفی کرد.
لازم است برای ورود به حوزه دواپس بر ابزارها و فرایندهای این حوزه مسلط باشید و فرهنگ آن را درک کنید. دواپس رویکرد یا دیدگاهی است که تعامل میان تیم‌ها را افزایش می‌دهد، بر توسعه و یکپارچه‌سازی مداوم تاکید دارد، فرآیندها را خودکار می‌کند و امکانات و سرویس‌ها را با سرعت بیشتری در اختیار کاربران نهایی قرار می‌دهد.
نویسنده: تیم دواپس
