بسیاری از برنامه‌نویس‌ها از برنامه لینوکس و توزیع‌های مختلف آن برای انجام کارشان استفاده می‌کنند. اما سؤال مهم این است که کدام سیستم مناسب هستند؟ ویژگی‌هایی مثل سازگاری، قدرت، پایداری و انعطاف‌پذیری توزیع‌ها هم مهم هستند. در این مقاله از وبلاگ آسا درباره بهترین توزیع‌های لینوکسی صحبت می‌کنیم و ویژگی‌های مختلف آن‌ها را بررسی می‌کنیم. اگر برنامه‌نویس هستید یا به تازگی کدنویسی را شروع کرده‌اید، می‌توانید با استفاده از مطالب این مقاله، سیستم‌های مناسب را انتخاب کنید.
توزیع لینوکس چیست؟
توزیع لینوکس (Linux Distribution) به نسخه‌های سفارشی‌شده از سیستم‌عامل لینوکس گفته می‌شود که شامل کرنل لینوکس و مجموعه‌ای از ابزارها و نرم‌افزارهای اضافی هستند. هر توزیع برای هدف خاصی طراحی شده است؛ بعضی با رویکردی ساده‌تر و برای کاربران عمومی، بعضی با امکانات بیشتر برای برنامه‌نویسان، و برخی دیگر برای اهداف خاص مانند امنیت یا تست نفوذ. به دلیل ماهیت متن‌باز لینوکس، صدها توزیع مختلف وجود دارد که هرکدام ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی دارند و انتخاب توزیع مناسب، به نیازها و اهداف کاربران بستگی دارد.
مقایسه توزیع‌های لینوکس در یک نگاه
در این بخش و قبل از بررسی دقیق هر کدام از بهترین توزیع‌های لینوکس، نگاهی کلی به این توزیع‌ها و کاربرد آن‌ها می‌اندازیم. توزیع‌هایی که در این مقاله درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم، کاربردی‌ترین و پرطرفدارترین توزیع‌های این سیستم عامل محبوب هستند.
| نام توزیع | مناسب برای | مزایا | معایب |
|---|---|---|---|
| Arch Linux | کاربران پیشرفته | سفارشی‌سازی کامل، مستندات گسترده | نیاز به دانش عمیق برای نصب و مدیریت |
| Manjaro | کاربران تازه‌کار و پیشرفته | کاربرپسند، مبتنی بر آرچ، به‌روزرسانی مداوم | پشتیبانی محدود نسبت به اوبونتو |
| Puppy Linux | سیستم‌های قدیمی و ضعیف | سبک‌وزن، سرعت بالا | امکانات محدود برای کاربران حرفه‌ای |
| Solus | برنامه‌نویسان و کاربران روزمره | بهینه برای توسعه‌دهندگان، رابط کاربری مدرن | جامعه کاربری کوچک‌تر نسبت به توزیع‌های معروف |
| Ubuntu | کاربران تازه‌کار و عمومی | جامعه کاربری بزرگ، پشتیبانی گسترده، منابع آموزشی زیاد | استفاده زیاد از منابع سیستم |
| Debian | کاربران حرفه‌ای و سرور | پایداری بالا، پشتیبانی طولانی‌مدت | نسخه‌های قدیمی‌تر از نرم‌افزارها |
| CentOS Stream | سرورها و توسعه‌دهندگان سازمانی | مناسب برای محیط‌های سازمانی، مبتنی بر Red Hat | نامناسب برای کاربر عادی با استفاده‌های روزمره |
| Fedora Workstation | توسعه‌دهندگان و آزمایش‌کنندگان | به‌روزترین فناوری‌ها، مناسب برای توسعه نرم‌افزار | چرخه پشتیبانی کوتاه‌تر نسبت به اوبونتو |
| OpenSUSE | توسعه‌دهندگان و مدیران سیستم | ابزارهای مدیریت قدرتمند مانند YaST، مناسب برای سرور | ممکن است برای کاربران تازه‌کار پیچیده باشد |
| ElementaryOS | کاربران علاقه‌مند به طراحی زیبا | رابط کاربری شیک و مینیمال | امکانات محدود برای کاربران پیشرفته |
| Kali Linux | تست نفوذ و امنیت شبکه | ابزارهای امنیتی از پیش نصب‌شده | برای استفاده‌های عمومی مناسب نیست |
| Raspberry Pi OS | پروژه‌های مبتنی بر رزبری پای | بهینه برای سخت‌افزار Raspberry Pi، ابزارهای آموزشی از پیش نصب‌شده | مناسب برای استفاده روی دیگر سخت‌افزارها نیست |
۱. آرچ لینوکس (Arch Linux)
آرچ لینوکس یک توزیع رایگان و مستقل است و ماهیتی مینیمال دارد. این توزیع کاربردی در سال ۲۰۲۲ توسط جود وینت (Judd Vinet) منتشر شده است و کاربرمحور است. مزیت مهم Arch Linux شخصی‌سازی است. شما کنترل زیادی روی سیستم عامل دارید و می‌توانید کارها را به سادگی انجام دهید. به‌علاوه، افزونه‌های غیرضروری و پیچیده هم وجود ندارند؛ تنها نقطه ضعف این توزیع پیچیدگی مراحل نصب آن است.
۲. مانجارو (Manjaro)
مانجارو، برخلاف آرچ لینوکس، مراحل نصب سختی ندارد و به راحتی روی سیستم شما نصب می‌شود. به‌علاوه، این توزیع همه ویژگی‌های آرچ لینوکس را دارد و برای برنامهنویسهای مبتدی مناسب است. شما می‌توانید از Manjaro در چندین نسخه با محیط‌های دسکتاپ مختلف استفاده کنید. بیشتر کسانی که توسعه‌دهنده Qt هستند، از نسخه KDE توزیع استفاده می‌کنند و ابزارهای Qt Designer و Qt Assistant را در اختیار دارند.
طبق گفته‌های سازندگان مانجارو، شما همه ابزارهای لازم برای کامپایل و توسعه نرم‌افزار را در اختیار دارید و می‌توانید از مدیریت بسته بصری برای نصب ابزارهایی مثل KDevelop، Qt Creator و Netbeans و کتابخانه‌هایی مثل matplotlib, libnoise و boost استفاده کنید. علاوه‌بر این‌ها، مخزن جامع کاربر AUR هم در دسترس شماست.
۳. پاپی لینوکس (Puppy Linux)
اگر دنبال توزیعی سبک هستید، ما پاپی لینوکس را به شما معرفی می‌کنیم. این توزیع نسخه‌های جداگانه‌ای برای اوبونتو و Slackware دارد و روی رم دستگاه اجرا می‌شود. همچنین، امکان اتصال پاپی لینوکس روی هارد دیسک هم وجود دارد. شما می‌توانید برای نصب Puppy Linux از روش‌های مختلفی استفاده کنید. راحت‌ترین روش، فایل‌های SquashFS هستند. این فایل‌ها از محیط‌های فشرده‌ای تشکیل شده‌اند و برنامه‌ها و متعلقات آن‌ها را بسته‌بندی می‌کنند. علاوه‌بر SquashFS، فایل‌های devx SFS هم در دسترس هستند.
۴. Solus
این توزیع یک سیستم عامل مستقل است و برای کامپیوترهای خانگی طراحی شده است. این سیستم عامل برای معماری x86-64 ساخته شده است و براساس Linux Kernel کار می‌کند. شما می‌توانید بعد از نصب سیستم عامل، به‌روزرسانی را انجام دهید. کسانی که از Solus استفاده می‌کنند، معمولا آن را به عنوان یک محیط ایده‌آل برای دولوپرها معرفی می‌کنند. Solus از چندین ویرایشگر و IDE مثل Idea, Atom و Gnom Builder و سیستم‌های کنترل مثل Git و Bazzar پشتیبانی می‌کند و ابزارهای گرافیکی هم دارد. Git-Cola و GitKraken از جمله این ابزارهای گرافیکی هستند. علاوه‌بر این‌ها، شما می‌توانید از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف مثل Go, Rust, PHP, Node.js و Rubu هم استفاده کنید.
۵. اوبونتو (Ubuntu)
یکی از محبوب‌ترین توزیع‌های لینوکس، اوبونتو است. سیستم Ubuntu برای کارهای مختلفی استفاده می‌شود و برای کاربرهای مبتدی و حرفه‌ای مناسب است. اگر می‌خواهید اپلیکیشن اندروید بسازید، می‌توانید از اوبونتو برای آزمایش جدیدترین نسخه‌های اوبونتو استفاده کنید. همچنین، در وبسایت اوبونتو، انواع فایل‌های آموزشی، راهنما و منابع متنوع در دسترس هستند. شما می‌توانید با استفاده از این منابع مهارت برنامه‌نویسی خودتان را توسعه دهید.
نکته دیگر در دسترس بودن ابزارها و کتابخانه‌های توسعه و برنامه‌نویسی است. این ابزارها در مخزن‌های رسمی اوبونتو یا آرشیو بسته‌های شخصی (PPA) موجود هستند. علاوه‌بر این‌ها، اوبونتو یک خط فرمان سازگار با برنامه‌نویس دارد. شما می‌توانید با استفاده از Ubuntu Make ابزارهای مناسب را دانلود کنید. این سیستم روی دسکتاپ و سرور هم نصب می‌شود و نسخه‌های مختلفی دارد. اوبونتو استودیو، Edubuntu، Kubuntu، Xubuntu و JeOS نسخه‌های مختلف این توزیع هستند.
اگر کامپیوتر شما قدرت پردازش محدودی دارد، Xubuntu برای شما مناسب است. موسسه‌های آموزشی و آموزش‌های خانگی می‌توانند از Edubuntu استفاده کنند و در نهایت JeOS هم یک سیستم عامل برای لوازم مجاری است.
۶. دبیان
دبیان به توزیع همیشه سبز معروف است و یکی از قدیمی‌ترین توزیع‌های لینوکس است. نکته مهم کار با Debian GNU، رعایت دستورالعمل‌های نرم‌افزار است. شما باید برنامه‌ها را با توجه به این دستورالعمل‌ها اجرا کنید و بسته‌ها با دقت انتخاب و آزمایش کنید. سیستم دبیان برای برنامه‌نویس‌ها به ویژه فول استک دولوپرها فوق‌العاده است و ناپایداری خیلی کمی دارد.
از جمله مزیت‌های دیگر دبیان می‌توان به مجموعه نرم‌افزاری رایگان و کاربرپسند بودن آن اشاره کرد. همه نرم‌افزارهای موجود در این توزیع مجوز پروانه همگانی گنو (GNU General Public License) را دارند. همچنین، اگر شما به جنتو مسلط باشید، می‌توانید به راحتی با دبیان هم کار کنید. این توزیع روش نصب ساده‌ای دارد و پیشرفته‌تر از مانجارو chaletOS است.
۷. CentOS Stream
یکی از بهترین توزیع‌های لینوکس برای سازمان‌ها، CentOS Stream است و به عنوان نسخه رایگان Red Hat Enterprise Linux یا RHEL معرفی می‌شود. CentOS Stream شبیه بسته‌های RHEL است و مثل یک بستر آزمایشی عمل می‌کند. بسیاری از برنامه‌نویس‌ها این توزیع را به عنوان توزیع برنامه‌نویس پیشرو می‌شناسند.
CentOS Stream به کاربرها اجازه می‌دهد که از جدیدترین فناوری‌های موجود در اکوسیستم استفاده کنند و از ثبات توزیع مطمئن شوند. این توزیع یک پلتفرم توسعه بالادستی است و شامل مخزن‌ها، برنامه‌ها و ابزارهاست. بنابراین، شما می‌توانید پلتفرم توسعه خودتان را به شکلی ایده‌آل بسازید.
۸. توزیع Fedora Workstation
این توزیع مناسب برنامه‌نویسی است و برای توسعه‌دهنده‌ها طراحی شده است. Fedora Workstation یکی از مشتق‌های RHEL است و راحت‌تر نصب می‌شود. نکته جالب اینکه، لینوس توروالدز، خالق هسته لینوکس هم Fedora Workstation را به عنوان توزیع برتر انتخاب کرده است. Fedora یک پورتال اختصاصی هم دارد و با نسخه‌های مختلف به نام Spins کار می‌کند. پورتال فدورا یک راهنمای اختصاصی هم دارد. برای مشاهده این راهنما کافیست روی دکمه «شروع یک پروژه» کلیک کنید و اطلاعات مربوط به توسعه وب، خط فرمان، دسکتاپ و برنامه‌های تلفن همراه را ببینید.
تنظیمات خودکار هوشمند و بسته‌های به‌روزشده از ویژگی‌های برتر Fedora هستند. این ویژگی‌ها نشان می‌دهد که این توزیع یک سیستم عامل برنامه‌نویسی جامع برای توسعه‌دهندگان است. چرخه انتشار فدورا ۹ ماهه است و همه ویژگی‌های جدید در آخرین نسخه وجود دارد. همچنین، این توزیع همراه با عناصر منبع باز ارائه می‌شود و انجمن و مجله‌های مختلفی دارد.
شما می‌توانید مشکلات مربوط به این توزیع و نحوه استفاده را در این انجمن‌ها مطرح کنید. علاوه‌بر این امکانات، مخازن Fedora مجهز به Eclipse هستند. Eclipse نوعی IDE ویژه و چند زبانه است و برای جاوا استفاده می‌شود.
۹. OpenSUSE
اگر می‌خواهید از یک توزیع قدرتمند استفاده کنید، اوپن سوس انتخاب مناسبی است. این توزیع از چندین پلتفرم استفاده می‌کند و خدمات قدرتمندی ارائه می‌دهد. ظاهر دوست‌داشتنی، پایداری خوب، پشتیبانی از معماری‌های مختلف پردازنده و نصب روی محیط‌های کاربری مختلف از جمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد OpenSUSE هستند. شما می‌توانید نسخه‌های مختلف این سیستم را در محیط ویندوز ۱۱ نصب کنید.
نکته مهم این است که OpenSUSE برای برنامهنویسهای مبتدی مناسب نیست و دو توزیع مختلف به نام‌های OpenSUSE Leap و OpenSUSE Tumbleweed دارد. اگر دنبال یک نسخه به‌روز و باثبات هستید، OpenSUSE Leap را نصب کنید. در مقابل، OpenSUSE Tumbleweed به طور مداوم به روز می‌شود و از آخرین نسخه نرم‌افزار استفاده می‌کند. به‌علاوه، این افزونه مناسب سخت‌افزار شماست و طرز استفاده راحتی دارد. یکی از مزیت‌های OpenSUSE، مدیریت بسته YaST است. این بسته خودکارسازی وظایف مختلف را تسهیل می‌کند.
۱۰. ElementaryOS
این توزیع بر پایه اوبونتو است و برای برنامه‌نویس‌ها مناسب است. سیستم ElementaryOS ترکیبی از برنامه‌نویسی ویندوز و macOS است. نرم‌افزارهای اختصاصی مثل تقویم و ویرایشگر متن از جمله ویژگی‌های ElementaryOS هستند. این Distribution مشارکت‌کننده زیادی ندارد و کاربرپسند است. نکته مهم در نصب ElementaryOS، داشتن فضای خالی است. توصیه ما این است که برای نصب این سیستم حدود ۵۰ گیگ فضای خالی داشته باشید.
۱۱. کالی لینوکس (Kali)
کالی لینوکس یا Kali برای تست نفوذ و هک قانون‌مند مناسب است و برنامهنویسهای حرفه‌ای می‌توانند از آن استفاده کنند. اگر به دنیای امنیت و شبکه علاقه‌مند هستید، این توزیع مناسب شماست و مثل یک دستیار فوق‌العاده عمل می‌کند. Kali مبتنی بر Debian است و ابزارهای مختلف آن از قبل روی آن نصب شده‌اند.
۱۲. Raspberry Pi OS
این توزیع برای کدنویس‌های تازه‌کار طراحی شده است و اسناد و فایل‌های پشتیبان فوق‌العاده‌ای دارد. به‌علاوه، بسیاری از برنامه‌نویس به راحتی استفاده از Raspberry Pi OS هم اشاره می‌کنند. هدف از طراحی توزیع رزبری این است که همه بتوانند با استفاده از یک کامپیوتر ارزان‌قیمت برنامه‌نویسی کنند. همچنین Raspberry Pi OS یک ابزار برنامه‌نویسی بصری هم دارد که بهترین منابع برای یادگیری اصول اولیه برنامه‌نویسی است.
چگونه توزیع لینوکس مناسب را انتخاب کنیم
انتخاب توزیع مناسب لینوکس به عوامل مختلفی بستگی دارد. میزان تجربه کار با سیستم عامل، نیازهای خاص پروژه، منابع سخت‌افزاری در دسترس و محدودیت‌های پروژه، همه از عواملی هستند که در این انتخاب تاثیر دارند. برای کاربران تازه‌کار، توزیع‌هایی با رابط کاربری ساده و پشتیبانی قوی مانند اوبونتو یا لینوکس مینت مناسب هستند. در مقابل، کاربران پیشرفته ممکن است از توزیع‌هایی مانند آرچ لینوکس استفاده کنند که کنترل بیشتری بر سیستم فراهم می‌کند. اگر امنیت و تست نفوذ اهمیت دارد، کالی لینوکس گزینه مناسبی است. همچنین برای سخت‌افزارهای قدیمی یا ضعیف، توزیع‌های سبک‌وزن مانند پاپی لینوکس می‌تواند عملکرد بهتری داشته باشد.
جمع‌بندی
در این مقاله توزیع‌های لینوکس برای برنامه‌نویسی را معرفی کردیم. شما با استفاده از این ابزارها می‌توانید کدنویسی را راحت‌تر انجام دهید. ابزارهای موجود در سیستم عامل لینوکس سرعت شما در برنامه‌نویسی را افزایش می‌دهند و سازگاری، قدرت، پایداری و انعطاف‌پذیری خوبی دارند. در نهایت، هنگام انتخاب توزیع مناسب به ویژگی‌های اصلی آن‌ها توجه کنید.
منابع:
دیدگاهتان را بنویسید