راهنمای کاربرد و تاثیر استفاده از رنگ‌ها در طراحی رابط کاربری
تا به حال شده که به محض ورود به یک وبسایت، جذب طراحی چشمگیر آن شوید؟ در این حین اگر دقت بیشتری به خرج دهید، متوجه تاثیر شگفت‌انگیز استفاده از رنگ در UI خواهید شد! در این مقاله، می‌خواهیم بررسی کنیم که رنگ‌های مختلف چه پیامی را منتقل می‌کنند، چه احساساتی را برمی‌انگیزند و بر رفتار کاربر چه تاثیری می‌گذارند. اگر می‌خواهید اطلاعات کاملی درباره تاثیر رنگ‌ها در طراحی رابط کاربری به دست آورید، ادامه مقاله را از دست ندهید.
اهمیت رنگ‌ها در طراحی رابط کاربری
استفاده صحیح از رنگ‌ها در رابط کاربری (UI) فراتر از زیبایی‌شناسی است، زیرا به طور مستقیم بر رفتار، ادراک و تعامل کاربر تاثیر می‌گذارد. در اینجا به دلایل اهمیت استفاده صحیح از رنگ در UI اشاره می‌کنیم:
- جلب توجه: مثلا با استفاده از رنگ‌های متضاد، توجه کاربران به سمت دکمه‌های فراخوان (CTA) یا اطلاعات مهم هدایت می‌شود.
- هویت برند: برندها اغلب پالت رنگی خاصی دارند که با هویت آن‌ها مرتبط است. ترکیب این رنگ‌ها در رابط کاربری، باعث می‌شود برند در ذهن کاربر ماندگار شود.
- تاثیر عاطفی: درک روانشناسی رنگ و استفاده صحیح از آن بر احساسات و تعامل کاربران تاثیر می‌گذارد. در ادامه درباره روانشناسی رنگ بیشتر صحبت می‌کنیم.
- خوانایی و دسترسی: مثلا کنتراست کافی بین رنگ‌های پیش‌زمینه و پس‌زمینه، باعث خوانایی بیشتر می‌شود، به‌ویژه برای کاربرانی که دارای اختلالات بینایی هستند.
- سازگاری بصری: استفاده از رنگ‌های یکسان برای انواع عناصر مشابه، مانند دکمه‌ها یا سرتیترها، به کاربران کمک می‌کند الگوها را تشخیص دهند و راحت‌تر در رابط حرکت کنند.
مبانی تئوری رنگ در UI
کدام رنگ‌ها را باهم ترکیب کنیم تا از نظر بصری جذاب باشند؟ آیا می‌توان به صورت رندوم چند رنگ را در کنار هم استفاده کرد؟ معلوم است که نه! چیزی که یک طراحی جذاب بصری را از یک طراحی شلوغ یا حوصله‌سربر متمایز می‌کند، درک تئوری رنگ و توجه به آن است. برای درک مبانی تئوری رنگ، ابتدا باید چرخه رنگ را بشناسید.
چرخه رنگ یک نمودار دایره‌ای است که رنگ‌ها را بر اساس روابطشان سازماندهی می‌کند. رنگ‌های اصلی (قرمز، آبی و زرد) در فاصله مساوی از یکدیگر روی دایره قرار می‌گیرند. رنگ‌های ثانویه (سبز، نارنجی و بنفش) که از ترکیب رنگ‌های اصلی حاصل می‌شوند، بین رنگ‌های اصلی قرار گرفته‌اند. حالا می‌توان به چند روش مختلف، رنگ‌های چرخه را ترکیب کرد. این روش‌ها عبارت‌اند از:
۱- مونوکروم (تک رنگ)
مونوکروم به معنی استفاده از سایه‌ها، رنگ‌ها و تن‌های مختلف یک رنگ است. با تنظیم روشنایی یا اشباع یک رنگ خاص، می‌توانید ظاهری منسجم و هماهنگ ایجاد کنید.
کاربردها:
- طراحی‌های مینیمال و مدرن
- وب‌سایت‌های نمونه‌کار و عکاسی
- وبلاگ‌ها و مجلات شخصی
- خدمات حرفهای
۲- آنالوگ (مشابه)
رنگ‌های آنالوگ در چرخه رنگ، مجاور یکدیگر قرار گرفته‌اند. آنالوگ به دلیل ته‌رنگ‌های مشابه، پالتی هماهنگ و یکپارچه ایجاد می‌کند. معمولا یک رنگ به عنوان رنگ غالب انتخاب می‌شود و بقیه رنگ‌ها نقش کمتری دارند.
کاربردها:
- وب‌سایت‌های طبیعت و محیط زیست
- پلتفرم‌های مربوط به آرامش و مدیتیشن
- وب‌سایت‌های مسافرتی و ماجراجویی
- وبلاگ‌های غذا و آشپزی
۳- مکمل
رنگ‌های مکمل در چرخه رنگ مقابل یکدیگر قرار دارند. ترکیب این رنگ‌ها جلوه‌ای با کنتراست بالا و پر جنب‌وجوش ایجاد می‌کند. هنگام استفاده از رنگ‌های مکمل، معمولا یک رنگ به عنوان غالب انتخاب می‌شود و رنگ دیگر نقش برجسته کردن رنگ غالب را بر عهده دارد.
کاربردها:
- دکمه‌های فراخوان (Call-to-Action)
- پلتفرم‌های سرگرمی و بازی
- وب‌سایت‌های ورزش و تناسب اندام
- رویدادهای هیجان‌انگیز یا وب‌سایت‌های کنسرت
- برندهای غذا و نوشیدنی
- هشدارها یا اعلان‌های فوری
۴- سه‌گانه
ترکیب سه‌گانه شامل انتخاب سه رنگ از چرخه رنگ است که با فاصله یکسانی از یکدیگر قرار گرفته‌اند. اگر این سه رنگ را با خطوطی به یکدیگر متصل کنیم، یک مثلث با اضلاع برابر تشکیل می‌شود. این روش یک پالت متعادل جذاب ایجاد می‌کند. ناگفته نماند که استفاده از ترکیب رنگ سه‌گانه کمی ریسک دارد و برای استفاده از آن باید حساسیت بیشتری به خرج داد.
کاربردها:
- وب‌سایت‌های آموزشی کودکان
- پلتفرم‌های برنامه‌ریزی رویداد و مهمانی
- صفحات محصولات رنگارنگ
۵- تترادیک (مکمل دوگانه)
ترکیب رنگی تترادیک یعنی انتخاب دو جفت رنگ مکمل! در این روش، رنگ‌های بیشتری با یکدیگر ترکیب می‌شوند و کنتراست بصری شدیدتری ایجاد می‌کنند. قبل استفاده از این ترکیب رنگ، از تعادل و هماهنگی رنگ‌ها اطمینان حاصل کنید. بهتر است یک یا دو رنگ را به عنوان پایه انتخاب کنید.
کاربردها:
- وب‌سایت‌های شرکتی با بخش‌های متنوع
- فروشگاه‌های آنلاین با دسته‌بندی‌های متنوع
- آژانس‌ها با خدمات متنوع
- بسترهای آموزشی برای چندین موضوع
۶- مکمل شکسته (Split Complementary)
ترکیب رنگی مکمل شکسته، شامل انتخاب سه رنگ از چرخه رنگ است؛ به این صورت که یک رنگ با دو رنگ کناری مکمل خود مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر این رنگ‌ها را با خطوطی به هم متصل کنیم، یک مثلث متساوی‌الساقین ایجاد می‌شود. این نوع هارمونی رنگ، مناسب فضاهایی مهیج است.
کاربردها:
- آژانس‌های خلاق
- وبلاگ‌های شخصی با محتوای پویا
- سایت‌های تبلیغ موسیقی و کنسرت
- پلتفرم‌های تجارت الکترونیک با محصولات متنوع
جدا از این ترکیب رنگ‌ها، می‌توانید با در نظر گرفتن هویت برند و زمینه فعالیت وبسایت، ترکیب‌های جدیدی را آزمایش و یک هارمونی رنگ سفارشی ایجاد کنید. با این کار انعطاف‌پذیری و خلاقیت بیشتری در کار خود ایجاد خواهید کرد. در نتیجه، لازم نیست حتما خود را محدود به قوانین تئوری رنگ کنید.
روانشناسی رنگ در طراحی رابط کاربری
شما به عنوان یک طراح UI باید رابط‌های کاربری ایجاد کنید که پیام برند را منتقل کند، قابلیت استفاده (Usability) را افزایش دهد و احساس خاصی را از کاربران برانگیزد. با استفاده از روانشناسی رنگ، می‌توان رابط‌های بصری جذاب و کاربرپسندی ایجاد کرد که به تجربه کاربری مثبت و جذاب کمک کنند. با بررسی جدول زیر، اطلاعات مهمی درباره روانشناسی رنگ در UI به دست می‌آورید.
| رنگ | تاثیر بر احساسات | موارد استفاده |
| قرمز | انرژی، حس فوریت | فراخوان‌ها، هشدارها، اعلان‌ها |
| آبی | آرامش، اعتماد | وب‌سایت‌های پزشکی، پلتفرم‌های مالی |
| سبز | طراوت، رشد | برنامه‌های محیط زیست، سلامت و تندرستی |
| زرد | شادی، مثبت اندیشی | برجسته کردن ویژگی‌های کلیدی، هشدارها |
| نارنجی | خلاقیت، اشتیاق | پلتفرم‌های خلاقانه، برنامه‌های سرگرمی |
| بنفش | لوکس، پیچیدگی | محصولات و برندهای لوکس |
| صورتی | عاشقانه، بازیگوشی | حوزه‌های مد و فشن، زیبایی و اجتماعی |
| قهوه‌ای | پایداری، قابلیت اطمینان | وب‌سایت‌های مربوط به طبیعت، شکلات، تجارت الکترونیک |
| خاکستری | بی‌طرفی، حرفهای | رابط‌های شرکتی، پلتفرم‌های B2B |
| سفید | سادگی، تمیزی | پلتفرم‌های بهداشتی |
| مشکی | ظرافت، مدرنیته | برندهای لوکس، نمونه‌کارهای عکاسی |
کاربرد رنگ‌های گرم و سرد
نگ‌های گرم مانند قرمز، نارنجی و زرد، اغلب برای برانگیختن حس انرژی، اشتیاق و فوریت به کار میروند. این رنگ‌ها برای برجسته کردن عناصر مهم مانند دکمه‌های فراخوان یا پیام‌های کلیدی، جلب توجه کاربران و ایجاد فضایی پر جنب‌وجوش و پویا موثر هستند. رنگ‌های گرم معمولا در موقعیت‌هایی استفاده می‌شوند که در آن تعامل دوستانه اهمیت دارد.
رنگ‌های سرد، از جمله آبی، سبز و بنفش، احساس آرامش، اعتماد و حرفهای بودن را القا می‌کنند. این رنگ‌ها اغلب برای وب‌سایت‌هایی با زمینه امور مالی، مراقبت‌های بهداشتی یا پلتفرم‌های شرکتی استفاده می‌شوند که در آن قابلیت اطمینان و ثبات در اولویت قرار دارد. اثر آرام‌بخش رنگ‌های سرد به ایجاد محیطی آرام و قابل اعتماد کمک می‌کند.
برای استفاده موثر از رنگ در UI، چه نکاتی را رعایت کنیم؟
استفاده موثر از رنگ، به معنی ایجاد تعادل بین زیبایی‌شناسی، قابلیت استفاده و رابط کاربری مطلوب است. با پیروی از این نکات و اصلاح مداوم طرح‌های خود، می‌توانید رابط‌های بصری جذاب و کاربرپسند ایجاد کنید:
- از یک پالت رنگ محدود استفاده کنید: رنگ‌های زیاد باعث شلوغی UI و ایجاد هرج‌ومرج بصری می‌شود. یک پالت رنگ محدود، به حفظ تعادل بصری و طراحی منسجم کمک می‌کند.
- کنتراست ایجاد کنید: بین رنگ‌های متن و پس‌زمینه کنتراست کافی ایجاد کنید تا خوانایی متن بیشتر شود.
- با استفاده از رنگ، عناصر مهم را برجسته کنید: دکمه‌ها، پیوندها یا اعلان‌های مهم را با استفاده از رنگ‌های روشن‌تر یا متضاد، برجسته‌تر کنید.
- از دیگران بازخورد بگیرید: بازخورد سهام‌داران یا کاربران را در نظر بگیرید تا مطمئن شوید که انتخاب رنگ‌ها، با ترجیحات و انتظارات آن‌ها مطابقت دارد.
- افراد دچار کوررنگی را در نظر بگیرید: تقریبا ۸ درصد از مردان و ۰/۵ درصد از زنان به نوعی از کوررنگی مبتلا هستند. مطمئن شوید که اطلاعات مهم نه تنها از طریق رنگ، بلکه با نمادها یا الگوها به کاربران منتقل می‌شوند.
- روانشناسی و تئوری رنگ را در نظر بگیرید: با استفاده استراتژیک از نکات روانشناسی و تئوری رنگ که پیش‌تر گفتیم، تجربه کاربری را تقویت کنید.
- هویت برند را در نظر بگیرید: شخصیت، ارزش‌ها و مخاطبان هدف برند را در نظر بگیرید تا هویت برند را با پالت رنگ همسو کنید.
- تنوع ایجاد کنید: با استفاده از سایه‌های مختلف یک رنگ، عمق و انعطاف‌پذیری بیشتری به پالت رنگ خود اضافه کنید.
۴ وبسایت که به خوبی از اصول رنگ‌شناسی در UI استفاده کرده‌اند
حالا که درباره اصول رنگ در UI اطلاعات بیشتری دارید، بیایید ۴ وبسایت را بررسی کنیم که به خوبی از اصول رنگ‌شناسی برای جذب مخاطبان هدف خود استفاده کرده‌اند. پیشنهاد می‌کنیم برای افزایش خلاقیت و گرفتن ایده، از این وب‌سایت‌ها دیدن کنید.
۱- وبسایت Apple
وبسایت Apple با استفاده استراتژیک از رنگ‌های سفید و مشکی، یک طراحی مینیمال ایجاد کرده که به خوبی با هویت برند آن سازگار است. اپل اغلب از یک پالت رنگ محدود استفاده می‌کند و بر کنتراست بالا و سادگی تمرکز دارد.
۲- وب سایت Junoco
Junoco که محصولات بهداشتی و زیبایی سازگار با محیط زیست عرضه می‌کند، با استفاده از پالت رنگی مونوکروم از طیف سفید، احساس پاکیزگی، سادگی و صلح را برمی‌انگیزد.
۳- وب سایت GolfSpace
رنگ‌های درخشان‌تر بر اطلاعات مهم تاکید دارند، به خصوص زمانی که پالت رنگی یک سایت تیره باشد. GolfSpace از ترکیب رنگ‌های خاکستری و درخشان به خوبی استفاده کرده است. برای برجسته کردن عناصر ضروری مانند دکمه‌ها، قیمت‌ها و پیشنهادات، سبز فسفری را به کار برده و علاوه بر اینکه توجه را به خود جلب می‌کند، با زمین سبز رنگ گلف هماهنگ است.
۴- وب سایت Boohoo
Boohoo یک برند مد و فشن است که مخاطبان هدف آن خانم‌های جوان هستند. این برند با استفاده از رنگ صورتی در وبسایت خود، حس جنب‌وجوش و بازیگوشی را در خانم‌های جوان برانگیخته می‌کند. رنگ‌هایی مانند صورتی پاستلی معمولا برای ایجاد فضایی شاداب و جوان استفاده می‌شوند.
این ابزارها به شما در ساخت پالت رنگ کمک می‌کنند
طراحان UI می‌توانند با استفاده از ابزارهای ساخت پالت رنگ، خلاقیت خود را افزایش دهند و ترکیبات جدید را آزمایش کنند. در اینجا ۴ ابزار برای ساخت پالت رنگ را معرفی می‌کنیم:
- Adobe Color Wheel: این وبسایت به شما کمک می‌کند پالت رنگی را بر اساس اصول تئوری رنگ ایجاد کنید. شما می‌توانید ترکیب رنگ‌های مختلف مانند آنالوگ، مونوکروم، سه‌گانه و … را آزمایش و در نهایت بهترین گزینه را انتخاب کنید.
- Coolors: با این وبسایت می‌توانید ترکیبات تصادفی یا دستی رنگ‌ها را آزمایش کنید. این ابزار با امکانات خاص خود، امکان تنظیم دقیق پالت رنگ را فراهم می‌کند.
- Paletton: این ابزار هم گزینه‌های مختلف تئوری نگ را به شما نمایش می‌دهد و علاوه بر مبتدیان، برای طراحان باتجربه هم مناسب است.
- Color Hunt: اگر به دنبال پالت‌های رنگی از پیش طراحی شده هستید، این ابزار برای شما مفید است. می‌توانید در میان گزینه‌های جذاب بصری متنوع بگردید و گزینه‌ای را انتخاب کنید که با موضوع و برند وبسایت شما مطابقت دارد.
سخن پایانی
هنر استفاده از رنگ در UI، فراتر از زیبایی‌شناسی است. همانطور که در این مقاله بررسی کردیم، انتخاب صحیح رنگ‌ها می‌تواند احساسات کاربر را برانگیزد، او را به سمت فراخوان‌ها و اطلاعات مهم هدایت کند و هویت برند را در ذهن کاربر نگه دارد. طراحان می‌توانند با بررسی اصول تئوری رنگ، استفاده از ابزارهای پالت رنگ و هماهنگی با آخرین ترندهای طراحی، خلاقیت خود را به سطوح بالاتری برسانند و در سطح عمیق‌تری با کاربران ارتباط برقرار کنند.
منابع:
https://www.interaction-design.org/literature/article/ui-color-palette
https://webdesign.tutsplus.com/tips-for-using-colors-in-ui-design–cms-41921a
https://medium.com/nerd-for-tech/10-principles-for-color-usage-in-ui-design-245c2b595425
نویسنده: تیم مارکتینگ آسا
