در دنیای توسعه فرانتاند، رقابت میان فریمورکها و کتابخانهها همچنان داغ و پرچالش است. در این میان، انگولار و ریاکت طی سالهای گذشته دو ستون اصلی انتخاب توسعهدهندگان برای ساخت اپلیکیشنهای مدرن وب بودهاند. اما با ورود به سال ۲۰۲۵، بسیاری از مفاهیم، ابزارها و حتی نیازهای پروژهها تغییر کردهاند؛ از پیشرفتهای چشمگیر در اکوسیستم جاوااسکریپت گرفته تا تقاضا برای عملکرد بهتر، انعطاف بیشتر و تجربه توسعه آسانتر.
در چنین فضایی، این سوال پیش میآید: کدامیک از Angular یا React در سال ۲۰۲۵ انتخاب بهتری است؟
در این مقاله، با نگاهی به جدیدترین نسخهها، روندهای بازار کار، پشتیبانی جامعه، عملکرد و ابزارهای مرتبط، به مقایسهای دقیق و کاربردی میان Angular و React خواهیم پرداخت تا انتخابی آگاهانه و متناسب با نیاز پروژهتان داشته باشید.
انگولار و اطمینان از توسعه سریعتر SPAها

فریمورک Angular نخستینبار توسط شرکت گوگل توسعه داده شد و امروزه به یکی از ابزارهای محبوب در توسعه فرانتاند تبدیل شده است. انگولار یک فریمورک قدرتمند برای ساخت وباپلیکیشنهایی با رابط کاربری مبتنی بر HTML است که فرایند توسعه را سادهتر و ساختار کد را منظمتر میکند. این فریمورک با کاهش حجم کد و افزایش سرعت اجرا، عملکرد بالایی ارائه میدهد و در پروژههای شرکتهای بزرگی مانند NASA، Johnson & Johnson ،Walmart و دیگر سازمانهای مطرح استفاده شده است.
Angular بهدلیل پیادهسازی مبتنی بر جاوااسکریپت و پشتیبانی قوی از ساختارهای DOM، امکان نوشتن کدهای خوانا، ساختیافته و قابل نگهداری را فراهم میکند. همین ویژگیها باعث شده این فریمورک در مقایسه با گزینههای مشابه، عملکرد بهتری در فرایند توسعه ارائه دهد.
همچنین، توسعهدهندگان در نسخه دوم Angular بهجای جاوااسکریپت ساده، از زبان TypeScript استفاده میکنند که امکان تعریف ساختار دقیقتر و خطایابی آسانتر را فراهم میسازد. این فریمورک از اجرای تستهای واحد (unit test) نیز بهخوبی پشتیبانی میکند و ابزارهای لازم برای تست اشیا و متغیرها را در اختیار توسعهدهنده قرار میدهد؛ قابلیتی که در نهایت به بهبود کیفیت کد و افزایش بهرهوری تیم کمک میکند.
مزایای استفاده از انگولار
- کامپایلر Angular کدهایی بهینه و کارآمد تولید میکند که منجر به بارگذاری سریعتر صفحات وباپلیکیشنها میشود.
- ساختار این فریمورک با نیازهای موتورهای جستوجو سازگار است و به بهینهسازی صفحات کمک میکند.
- Angular در فرایند توسعه خطاهای کمتری تولید میکند و این موضوع باعث میشود مراحل Debug سریعتر و آسانتر انجام شود.
- مستندات جامع و پیامهای خطای دقیق کمک میکنند تا توسعهدهندگان بدون نیاز مستمر به پشتیبانی سایر اعضای تیم، مشکلات را برطرف کنند.
- با توجه به اینکه Angular درون گوگل توسعه یافته، از طراحی ساختیافته و سطح امنیت بالایی برخوردار است.
- بهعنوان یک پروژهی متنباز، Angular از حمایت یک جامعهی توسعهدهنده فعال بهره میبرد و منابع آموزشی و ابزارهای متعددی برای آن در دسترس است.
معایب استفاده از انگولار
- انگولار از اتصال دوطرفه داده (Two-way Data Binding) استفاده میکند که در برخی سناریوها میتواند منجر به بروز مشکلاتی شود. بهعنوان مثال، اگر دادههای ورودی یک الگوریتم دارای مقادیر نامعتبر یا نادرست باشند، این خطاها میتوانند در کل سیستم منتشر شده و باعث خروجیهای غیرمنطقی و غیرقابل پیشبینی شوند.
- گاهی ممکن است پیدا کردن منبع خطا و رفع اشکال در پروژههای Angular زمانبر و پیچیده باشد، بهخصوص وقتی که علت مشکل بهراحتی قابل شناسایی نباشد.
- Angular بهدلیل داشتن معماری پیچیده، مفاهیم فراوان (مثل ماژولها، دایرکتیوها، سرویسها، تزریق وابستگی و…) و سینتکس مخصوص، برای تازهکارها کمی سخت و زمانبر است که یادگیریش نسبت به کتابخانههای سبکتر مثل React یا Vue طولانیتر میشود.
- انگولار یک فریمورک کامل و یکپارچه است و این یعنی شما باید از ساختار و الگوهای خاص آن پیروی کنید. اگر بخواهید رفتار یا معماری متفاوتی پیادهسازی کنید، محدودیتهایی وجود دارد؛ برخلاف کتابخانههای انعطافپذیری مثل React که آزادی عمل بیشتری میدهند.
- بهدلیل ساختار سنگینتر و ویژگیهای پیشرفته، در مقایسه با برخی فریمورکها مصرف حافظه و پردازش بیشتری ممکن است اتفاق بیفتد که در دستگاههای ضعیفتر محسوستر است.
ریاکت و ارائه عملکرد رندر سریعتر در اپلیکیشنها

React یکی از کتابخانههای محبوب جاوااسکریپت برای طراحی رابط کاربری جذاب و تعاملی است. برخلاف برخی کتابخانههای رابط کاربری که تنها بخشهایی از صفحه را مدیریت میکنند، React بهگونهای عمل میکند که گویی خود بخشی از ساختار رابط کاربری شماست؛ به عبارت دیگر، React رفتار و وضعیت هر جز از رابط کاربری را بهصورت مستقل مدیریت میکند.
در React شما بهطور مستقیم HTML نمینویسید، بلکه با استفاده از ترکیبی از JavaScript و JSX (زبان شبهHTML)، اجزایی را میسازید که میتوانند به شکل بهینه و قابل انعطاف رندر شوند. این روش به شما امکان استفاده مجدد از کامپوننتها را میدهد؛ به جای نوشتن چندین بار کد مشابه، میتوانید یک بار کامپوننت مورد نظر را تعریف کرده و در بخشهای مختلف پروژه از آن استفاده کنید. این ویژگی باعث میشود سرعت توسعه بالاتر رفته و مدیریت کد سادهتر شود.
اگر قصد دارید پروژهای را در زمان محدود و با کیفیت بالا توسعه دهید، استخدام توسعهدهندگان مسلط به React میتواند یک انتخاب هوشمندانه باشد.
مزایای استفاده از ریاکت
- React بهگونهای طراحی شده که یادگیری آن نسبت به بسیاری از فریمورکها و کتابخانههای دیگر سادهتر است و به توسعهدهندگان کمک میکند مفاهیم پیچیده را به شکل قابل فهمتری مدیریت کنند.
- ری اکت یک پروژه متنباز است که توسط جامعه بزرگی از توسعهدهندگان پشتیبانی میشود و بهطور مستمر بهروزرسانی و بهبود مییابد.
- انعطافپذیری بالایی دارد و میتوان آن را در پروژههای جدید یا حتی در زیرساختهای موجود، بدون نیاز به بازنویسی کامل، به کار برد.
- هزاران ابزار، کتابخانه و افزونه مرتبط با React وجود دارد که توسعه و نگهداری برنامهها را آسانتر کرده و تجربه کاربری بهتری برای کاربران نهایی فراهم میکند.
- بسیاری از شرکتهای معتبر مانند فیسبوک، اینستاگرام، نتفلیکس و دیگران از React در پروژههای خود استفاده میکنند، که این موضوع اعتماد و پایداری این فناوری را نشان میدهد.
معایب استفاده از ریاکت
- بسیاری از ویژگیها و قابلیتهای React از طریق کتابخانهها و ابزارهای جانبی تامین میشوند. بنابراین توسعهدهندگان باید منتظر بهروزرسانیهای این کتابخانهها باشند تا باگها رفع و قابلیتهای جدید اضافه شوند. این موضوع گاهی منجر به نیاز به همگامسازیهای مکرر و کاهش بهرهوری میشود.
- بهدلیل گستردگی و اکوسیستم وسیع React، مستندات رسمی و متمرکز ممکن است کافی نباشد یا برخی قسمتها بهخوبی پوشش داده نشده باشد. این امر ورود اعضای جدید به تیم و هماهنگی آنها با روند توسعه را دشوارتر میکند.
- React صرفا یک کتابخانه برای ساخت رابط کاربری است و برخلاف فریمورکهایی مثل Angular، شامل تمام ابزارهای مورد نیاز برای توسعه کامل برنامه نیست. برای مدیریت روتینگ، استیت و سایر قابلیتها باید از کتابخانههای جانبی استفاده کنید که پیچیدگی پروژه را افزایش میدهد.
- سرعت بالای توسعه و انتشار نسخههای جدید React ممکن است باعث سردرگمی و نیاز به یادگیری مکرر تغییرات شود، بهویژه برای تیمهایی که پروژههای بزرگ دارند.
- ترکیب JavaScript و HTML در قالب JSX، گرچه قدرتمند است اما برای افراد تازهکار میتواند پیچیده و نامانوس باشد و یادگیری آن نیاز به زمان دارد.
- در پروژههای بزرگ، مدیریت وضعیت (State) ممکن است پیچیده شود و نیاز به ابزارهای مدیریت استیت مثل Redux یا MobX باشد که خود یادگیری و استفاده از آنها زمانبر است.
- از آنجا که React مبتنی بر JavaScript است، هر محدودیت یا چالش در محیط JavaScript (مثل مشکلات مرورگر یا مسائل امنیتی) میتواند روی برنامههای React نیز تاثیر بگذارد.
انگولار یا ریاکت (Angular & React)؟ کدام بهتر است؟
انگولار برای ساخت برنامههای تکصفحهای (SPA) با عملکرد سریع و بهینه طراحی شده است. از سوی دیگر، ریاکت گزینهای هوشمندانه و مناسب برای توسعه نرمافزارها، پروژههای تحت وب و اپلیکیشنهای موبایل است که نیازمند سرعت بالا و رندر سریع هستند. معمولا تشخیص یک فریمورک خوب از فریمورک ضعیف، آسانتر است.
| معیار | ریاکت | انگولار |
|---|---|---|
| نوع | کتابخانه | فریمورک کامل |
| زبان | جاوااسکریپت (JSX) | تایپاسکریپت |
| معماری | کامپوننتمحور | MVC کامل |
| سرعت یادگیری | آسانتر | پیچیدهتر |
| حجم | سبکتر | سنگینتر |
| پشتیبانی | فیسبوک | گوگل |
| جامعه کاربری | گسترده | پایدار و قوی |
تفاوتهای دو تکنولوژی ریاکت و انگولار

در ادامه، تفاوتهای فنی و عملیاتی دو تکنولوژی محبوب انگولار (Angular) و ریاکت (React) را در قالب چند شاخص مهم بررسی میکنیم:
۱. منحنی یادگیری: تحلیل سادهترین انتخاب برای توسعه اپلیکیشن
انگولار به دلیل ساختار پیچیدهتر و استفاده از تایپاسکریپت و RxJS، منحنی یادگیری تندتری دارد. یادگیری آن برای افرادی که تجربهی قبلی در زبانهای شیگرا مانند Java یا C++ دارند آسانتر است. در مقابل، ریاکت با سینتکس سادهتر و تمرکز بر ساخت اجزای رابط کاربری، برای شروع گزینهی مناسبتری است.
✅ برنده این بخش: بستگی به تجربه قبلی توسعهدهنده دارد، اما برای مبتدیها، ریاکت شروع سادهتری دارد.
۲. اندازه فریمورک: انتخاب سبکترین فریمورک برای عملکرد بالای برنامه
حجم نهایی فریمورکها روی سرعت بارگذاری و عملکرد تأثیرگذار است. اندازهی انگولار همراه با RxJS حدود ۷۶۶ کیلوبایت است، در حالی که ریاکت همراه با React DOM و Redux حدود ۱۳۹ کیلوبایت حجم دارد.
✅ برنده این بخش: ریاکت – سبکتر و سریعتر در بارگذاری اولیه.
۳. مدل DOM: تضمین سرعت توسعه بالاتر

ریاکت از Virtual DOM استفاده میکند که باعث بهروزرسانی هوشمند و سریع UI میشود؛ فقط بخشهایی از DOM که واقعاً تغییر کردهاند رندر مجدد میشوند. در مقابل، انگولار از real DOM با روش change detection بهره میبرد که گرچه بهینهسازیهایی دارد، اما نسبت به ریاکت سنگینتر است.
✅ برنده این بخش: ریاکت – به دلیل استفاده از Virtual DOM و سرعت بهتر در تغییرات UI.
۴. مقیاسپذیری: برای یک عملکرد فوق العاده با یک LCB رو به رشد
انگولار یک فریمورک کامل با ساختار معماری سازمانیافته است و برای پروژههای بزرگتر که ساختار و نظم اهمیت دارد، انتخاب خوبی است. همچنین ابزارهایی مانند Dependency Injection و Data Binding دوطرفه آن را برای اپلیکیشنهایی مانند ایمیل یا چت مناسبتر میکند.
در مقابل، ریاکت بر پایهی معماری کامپوننتی ساخته شده و برای پروژههایی که نیاز به انعطاف بالا و قابلیت استفاده مجدد از اجزا دارند، گزینه مناسبی است.
✅ برنده این بخش: انگولار – در پروژههای بزرگ و مقیاسپذیر ساختارمند عملکرد بهتری دارد.
۵. دسترسی به توسعهدهنده و هزینه منابع انسانی

طبق نظرسنجی Stack Overflow در سال ۲۰۲۱، حدود ۳۶.۸٪ از توسعهدهندگان از ریاکت استفاده میکنند، در حالی که انگولار حدود ۲۶.۵٪ استفادهکننده دارد. جامعهی بزرگتر ریاکت، یافتن توسعهدهنده را سادهتر میکند، ولی این به معنای هزینه پایینتر نیست. در واقع، توسعهدهندگان ریاکت به دلیل تقاضای بالاتر ممکن است دستمزد بیشتری دریافت کنند.
✅ برنده این بخش: از نظر دسترسی توسعهدهنده – ریاکت، ولی از نظر هزینه – انگولار مقرونبهصرفهتر است.
۶. محبوبیت در میان برندهای جهانی
ریاکت توسط فیسبوک توسعه یافت و اکنون در اپلیکیشنهایی مانند اینستاگرام، نتفلیکس و Airbnb استفاده میشود. ساختار ماژولار و سبک آن، React را برای توسعه اپهای موبایل نیز بسیار مناسب کرده است (مانند React Native).
در مقابل، انگولار که توسط گوگل پشتیبانی میشود، در پروژههای بزرگمقیاس مانند Google Ads، PayPal و Forbes کاربرد دارد و برای ساخت اپهای تکصفحهای (SPA) گزینهی قابل اعتمادی است.
✅ برنده این بخش: بستگی به نوع پروژه دارد؛ ریاکت برای اپهای سبک و منعطف، انگولار برای اپهای سنگین و ساختاریافته.
| معیار مقایسه | برنده پیشنهادی |
|---|---|
| منحنی یادگیری | ریاکت |
| حجم فریمورک | ریاکت |
| سرعت رندر و DOM | ریاکت |
| مقیاسپذیری | انگولار |
| هزینه توسعهدهنده | انگولار |
| استفاده برندهای جهانی | بستگی به نیاز پروژه دارد |
بازار کار React و Angular در ایران
براساس سایت جابویژن:
| موقعیت مکانی | سطح شغلی | React (میلیون تومان) | Angular (میلیون تومان) |
|---|---|---|---|
| تهران | کارشناس | حدود ۴۲ | حدود ۴۰ |
| تهران | کارشناس ارشد | تا ۸۰ | حدود ۶۰ (تا بیش از ۱۰۰) |
| شهرستانها | کارشناس | حدود ۲۵ | حدود ۳۰ |
- React: در سایتهای کاریابی مانند جابینجا و جابویژن، تعداد آگهیهای مرتبط با React تقریباً دو برابر Angular است. این نشان میدهد که تقاضا برای استخدام متخصصان React در ایران، بهویژه در شرکتهای نوپا و پروژههای خصوصی، بیشتر است.
- Angular: بیشتر در پروژههای سازمانی، سامانههای داخلی، یا پروژههایی با ساختارهای رسمیتر استفاده میشود. شرکتهایی با سیستمهای Enterprise یا محصولات درونسازمانی، تمایل بیشتری به استخدام توسعهدهندگان Angular دارند.
انتخاب بین React و Angular باید بر اساس ترکیبی از اهداف شغلی، تجربه فنی و نوع پروژهای که قصد دارید روی آن کار کنید، انجام شود:
- اگر بهدنبال فرصتهای شغلی متنوعتر و ورود سریعتر به بازار کار ایران هستید، React با یادگیری آسانتر و محبوبیت بالا در شرکتهای کوچک و متوسط گزینه مناسبی است.
- اگر تمایل به پروژههای بزرگتر، ساختارمند و با ثبات سازمانی دارید، Angular میتواند مسیر مناسبی با حقوق رقابتی، بهویژه در موقعیتهای ارشد، فراهم کند.
چه زمانی از ریاکت استفاده کنیم؟
در شرایط زیر استفاده از کتابخانهی React میتواند گزینهای مناسب و کارآمد تلقی شود:
- برای توسعه نسخه اولیه محصول (MVP) که نیازمند پیادهسازی سریع و قابل آزمایش در مدتزمان کوتاه است.
- در پروژههایی با رابط کاربری پویا و تعاملی که نیاز به بهروزرسانی مکرر و بلادرنگ اجزای صفحه دارند.
- در تیمهای توسعه کوچک و چابک که به دنبال انعطافپذیری بیشتر در انتخاب ابزارها و ساختار پروژه هستند.
چه زمانی از انگولار استفاده کنیم؟
بهکارگیری فریمورک Angular در شرایط زیر پیشنهاد میشود:
- در پروژههایی با ساختار سازمانیافته و مقیاسپذیر که نیازمند چارچوب مشخص، مدیریت ماژولها و استانداردهای یکپارچه توسعه هستند.
- در توسعه اپلیکیشنهای درونسازمانی یا سامانههای تجاری پیچیده که نیاز به امنیت، پایداری و قابلیت نگهداری بالا دارند.
- در تیمهایی که تسلط کافی بر تایپاسکریپت و معماریهای کلان نرمافزاری دارند و به دنبال بهرهمندی از قابلیتهایی مانند Dependency Injection، Data Binding و ساختار MVC هستند.
جمعبندی
در نهایت، انتخاب میان ریاکت و انگولار به نیازهای فنی پروژه، سطح تجربه تیم توسعه و اهداف تجاری شما وابسته است. ریاکت با ساختاری ساده، یادگیری سریع و انعطافپذیری بالا، گزینهای مناسب برای پروژههای سبک، چابک و مبتنی بر رابط کاربری پویا است. در مقابل، انگولار با ارائه یک فریمورک جامع، ساختار سازمانیافته و ابزارهای داخلی قدرتمند، انتخابی مطمئن برای پروژههای بزرگ، مقیاسپذیر و نیازمند استانداردهای توسعه یکپارچه به شمار میرود. پیش از تصمیمگیری، بهتر است ویژگیهای هر دو تکنولوژی را با نیازهای دقیق پروژه خود تطبیق دهید.
منابع
sitepoint.com | geeksforgeeks.org | hygraph.com
سوالات متداول
اگر به دنبال یادگیری سریعتر و ورود آسان به بازار کار هستید، React به دلیل سادگی و منحنی یادگیری ملایمتر انتخاب بهتری است. Angular ساختار پیچیدهتری دارد و برای یادگیری کامل آن، نیاز به آشنایی با TypeScript و مفاهیم معماری دارد.
طبق آمار سایتهای کاریابی ایرانی، React تقاضای شغلی بالاتری دارد، اما Angular نیز در پروژههای دولتی و سازمانی موقعیتهای باثبات و با حقوق مناسب فراهم میکند.
React به دلیل سبک بودن، جامعه کاربری بزرگ، و آزادی انتخاب در ابزارها و معماری، انتخاب رایجتری در میان فریلنسرها و استارتاپهاست.



دیدگاهتان را بنویسید