معرفی مرحله به مرحله طراحی UI در سایت و اپلیکیشن
به عنوان یک طراح UI، هدف شما ساخت یک رابط کاربری است که هم کاربرپسند باشد و هم از نظر کاربر زیبا و جذاب به نظر برسد. برای دستیابی به این هدف، باید مراحل طراحی UI را دنبال کنید تا علاوه بر بهبود مداوم طرح‌های خود، رضایت کاربران را جلب کنید. این مراحل یک چارچوب ساختاریافته ارائه می‌کنند که در درک نیازهای کاربر، سازماندهی موثر اطلاعات و اصلاح رابط بر اساس بازخوردهای مخاطبان اساسی هستند. در واقع، مراحل UI فقط یک نقشه راه نیستند، بلکه یک پایه اساسی برای ایجاد رابط‌های کاربری مطلوب به شمار می‌روند. برای آشنایی با مراحل UI، ادامه این مقاله را دنبال کنید.
طراحی UI چیست؟
UI به معنی User Interface یا همان رابط کاربری است. طراحی UI به فرآیند ایجاد رابط‌هایی اشاره دارد که تعامل بین کاربران و سیستمهای دیجیتال را ساده می‌کند. شما به عنوان یک طراح UI باید چیدمان بصری، ساختار و عناصر تعاملی یک رابط را طوری طراحی کنید تا علاوه بر جذابیت بصری، با نیازها، اولویت‌ها و اهداف کاربر هماهنگ باشد. با طراحی یک رابط کاربری خوب، قابلیت استفاده، دسترسی و رضایت کاربر افزایش پیدا می‌کند؛ در نتیجه می‌توان ارتباطی موثر با او برقرار کرد.
اهمیت رابط کاربری در سایت و اپلیکیشن
موفقیت و اثربخشی بسیاری از وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها به طراحی رابط کاربری آنها بستگی دارد. عوامل زیر، نقش مهم UI در موفقیت یک پلتفرم دیجیتالی را نشان می‌دهند:
- برداشت اول مهم است: اولین چیزی که کاربران هنگام بازدید از یک پلتفرم با آن تعامل دارند، UI است. یک رابط جذاب و کاربرپسند، با ایجاد تجربه مثبت، کاربران را در همان لحظات اول درگیر می‌کند.
- قابلیت استفاده و رضایت: یک UI خوب، کاربران را بدون گیج شدن و زحمت اضافه به هدفشانمی‌رساند؛ همچنین باعث می‌شود رابط را بهتر درک کنند و با آن تعامل موثرتری داشته باشند.
- تصویر مثبت از برند: رابط کاربری با انعکاس هویت و ارزش‌های برند، آن را در ذهن مخاطب ماندگار می‌کند.
- مزیت رقابتی: در دنیای رقابتی دیجیتال، کاربران به برندی وفادار می‌مانند که تجربهی مثبتی برای آنها ایجاد کند و محصولات را از نظر بصری جذاب‌تر نشان دهد.
- اعتماد کاربر: یک رابط کاربری حرفه‌ای، حس اعتماد را به کاربر القا و او را با محتوا درگیر می‌کند.
حالا که با اهمیت رابط کاربری آشنا شدید، بیایید مراحل طراحی UI را به صورت گام‌به‌گام بررسی کنیم.
۱- اهداف طراحی را مشخص کنید
اولین مرحله در فرآیند طراحی UI تعیین اهداف است. اگر طراحی رابط کاربری را به عنوان یک راه حل در نظر بگیریم، ابتدا باید مشکل را درک کنیم، در غیر این صورت نمی‌توانیم راه‌حل‌های مناسب ارائه دهیم.
یکی از روش‌هایی که اکثر تیم‌ها برای تعیین اهداف انجام می‌دهند، طراحی یک سند خلاصه یا بریف است. این سند، به طور خلاصه، تمام اجزای اساسی پروژه طراحی را مشخص می‌کند و در واقع به عنوان ستون فقرات پروژه و یک ابزار ارتباطی برای مشتری و طراح عمل می‌کند. سند خلاصه، به طراح ایده می‌دهد که کاربر به چه چیزی نیاز دارد و چه المان‌هایی نیازهای او را برآورده می‌کنند. برای ایجاد یک بریف طراحی UI، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- اهداف اصلی را برجسته کنید تا بایدها و نبایدها به طور واضح مشخص شوند، در غیر این صورت وقت زیادی برای نبایدها تلف می‌شود!
- مخاطبان هدف خود را در سند خلاصه مشخص کنید. مثلا، اگر نوجوانان مخاطب هدف شما باشند، یک طرح پر زرق‌وبرق مناسب‌تر است.
- در بریف به طور مفصل توضیح دهید که چه چیزی (مثلا برنامه‌ها یا پیشرفت‌های جدید) باید در این محصول پوشش داده شود.
- «شاخص کلیدی عملکرد (KPI)» و «اهداف و نتایج کلیدی (OKR)» را در سند بگنجانید. این مورد باید توسط مدیر محصول تنظیم شود.
- اگر یک تیم هستید، وظایف و مسئولیت‌های هر شخص را در بریف ذکر کنید.
۲- درباره مخاطبان هدف تحقیق کنید
هدف از تحقیق مخاطبان هدف، یافتن پاسخ دو سوال است: اول، کاربران با چه مشکلاتی مواجه هستند و دوم، برای حل این مشکلات چه کاری باید انجام داد؟ در این مرحله باید خودمان را در جایگاه کاربران قرار دهیم تا نحوه تفکر و رفتار آنها را درک کنیم. برای این کار بهتر است اطلاعاتی درباره روانشناسی در طراحی UI هم به دست آوریم. برای تحقیقات موفق درباره مخاطبان هدف، این موارد را در نظر بگیرید:
درک نیاز کاربر
برای طراحی رابط کاربری یک محصول، باید از نیازهای کاربر اطلاع داشته باشید. به عنوان مثال، می‌توانید از گوگل برای اطلاع از نحوه تعامل کاربران با محصولات موجود در بازار استفاده کنید. آیا کاربران از آن محصولات راضی هستند؟ از چه چیزهایی راضی نیستند؟ آیا برای رفع نیازها، می‌توانید تغییراتی در محصولات آینده خودتان ایجاد کنید؟
مصاحبه + مشاهده
مهم‌ترین وظیفه شما به عنوان یک طراح UI این است که بفهمید کاربر دقیقا از محصول شما چه می‌خواهد. برای یافتن پاسخ این سوال، به طور منظم از کاربران بازخورد بگیرید. با کاربران ملاقات کنید و در مورد نیازهایشان سوال بپرسید. رفتار آنها را مشاهده کنید و ببینید چگونه با مشکلات روزمره خود برخورد می‌کنند. این به شما درک خوبی از خواسته‌های کاربران می‌دهد، در نتیجه می‌توانید محصولی کاربرپسند طراحی کنید.
بیشتر بخوانید: سلسله مراتب بصری
نظرسنجی
می‌خواهید نظر کاربران بیشتری را بدانید؟ پس نظرسنجی کنید! در نظرسنجی‌های خود می‌توانید سوالاتی مانند نحوه استفاده مردم از وب‌سایت‌ها یا مشکلات کاربران هنگام کار با UI را بپرسید. نظرسنجی را می‌توانید در فضاهای آنلاین (مانند لینکدین) یا آفلاین انجام دهید و اطلاعات مفیدی را به راحتی کسب کنید.
۳- با کاربران همدلی کنید
در بین مراحل UI، این مرحله بسیار حیاتی است و تاثیر زیادی بر نتیجه محصول دارد. به عنوان مثال، هنگام طراحی یک محصول برای پزشکان، باید بدانید که پزشک به سوابق بیمار، جزئیات قرار ملاقات، فاکتورها و انواع درمان‌های ارائه شده به بیمار نیاز دارد. طراحان UI تنها در صورتی از همه این الزامات مطلع می‌شوند که فرآیند همدلی با کاربران را انجام داده باشند. در اینجا دو روش را برای همدلی بهتر با کاربران معرفی می‌کنیم:
نقشه همدلی
یک نقشه همدلی چهار سطح از اطلاعات را به تصویر می‌کشد:
- آنچه کاربر می‌گوید
- آنچه کاربر فکر می‌کند
- آنچه کاربر انجام می‌دهد
- آنچه کاربر احساس می‌کند
این اطلاعات به شما کمک می‌کنند تا:
- یک درک مشترک از کاربران به دست آورید
- نقاط ضعف را در تحقیقات مخاطبان هدف کشف کنید
- نیازهای کاربر را کشف کنید (حتی نیازهایی که خودشان از آن بی‌خبرند)
سناریوها
سناریوهای خاصی را تعریف کنید که در آن یک کاربر خاص می‌خواهد با استفاده از محصول شما به هدف خاصی دست یابد. حالا تصور کنید بهترین تجربه ممکن برای کاربران در طول این سناریو چیست. تنها زمانی می‌توانید طراحی یک رابط کاربری را انجام دهید که بدانید:
- چه کسی کاری را انجام می‌دهد
- چه کاری را انجام می‌دهد
- چگونه این کار را انجام می‌دهد
۴- کانسپت طراحی را انتخاب کنید
در این مرحله باید رابط گرافیکی محصول خود را انتخاب کنید. کانسپت طراحی، شامل تعریف قالب، انتخاب نمادها، تم رنگی، تعریف سبک‌های تایپوگرافی و تنظیم دستورالعمل‌های UI است. برای نتیجه‌گیری بهتر در این مرحله، ایده‌های مختلف را آزمایش و نحوه عملکرد آنها را مشاهده کنید.
بهتر است برای نمایش ظاهر بصری محصول خود، از مودبرد استفاده کنید. با ترکیب مجموعه‌ای از تصاویر، متن‌ها، رنگ‌ها و نمادها، می‌توانید طرح محصول خود را ارائه دهید. با چیدمان عناصر رابط کاربری به روش‌های مختلف، می‌توانید چندین مودبرد را ایجاد و سپس بهترین آنها را انتخاب کنید.
۵- نمونه اولیه طرح خود را ایجاد کنید
حالا وقت آن رسیده که محصول نهایی خود را شبیه‌سازی کنید. این کار دریافت بازخورد را ساده‌تر می‌کند و در نهایت باعث ایجاد یک طراحی کاربرپسندتر می‌شود. برای ایجاد نمونه اولیه یا پروتوتایپینگ طرح خود، می‌توانید از ابزارهای تخصصی برای طراحی و پیاده‌سازی عناصر تعاملی مانند دکمه‌ها و سایر اجزا استفاده کنید. در اینجا دو نمونه از این ابزارهای پروتوتایپینگ را معرفی می‌کنیم:
۱- فلوچارت
فلوچارت، جریان‌هایی که کاربر با استفاده از محصول شما از آنها عبور می‌کند را نشان می‌دهد. فلوچارت با نقطه ورود به محصول شما مانند صفحه اصلی یا صفحه ورود به سیستم شروع می‌شود و پس از طی مراحل، با نقطه خروجی پایان می‌یابد. طراحان با استفاده از فلوچارت تجربهی کاربران هنگام کار با محصول را به تصویر می‌کشند.
۲- وایرفریم (Wireframe)
در طراحی رابط کاربری، Wireframe مانند اسکلت صفحه وب یا اپلیکیشن عمل می‌کند. وایرفریم بدون نگرانی در مورد رنگ‌ها یا جزئیات فانتزی، نشان می‌دهد که عناصر مختلف، مانند دکمه‌ها، متن و عکس‌ها کجا قرار می‌گیرند. این طرح‌های بی‌روح و خشن، به همه اعضای تیم طراحی کمک می‌کنند تا قبل از اضافه کردن آخرین جزئیات، ساختار رابط کاربری را درک کنند. مثلا نشان می‌دهند که لوگو، منو و محتوای اصلی در کجا قرار می‌گیرد، البته بدون اینکه طرح‌ها، رنگ‌ها یا فونت‌های خاص را نمایش دهند. چند نمونه از ابزارهای محبوب برای ایجاد وایرفریم Figma، Sketch و Adobe XD هستند.
۶- حالا نوبت تست و تضمین کیفیت است
آیا رابط طراحی شده استانداردهای لازم را دارد؟ به درستی عمل می‌کند و رابط کاربری مطلوبی را ارائه می‌دهد؟ برای اطمینان از این موارد باید مرحله حیاتی تضمین کیفیت (QA) یا همان Quality Assurance را انجام دهیم. QA در طراحی UI شامل تست کامل عملکرد، قابلیت استفاده و سازگاری بصری رابط است. هدف این مرحله شناسایی و رسیدگی به مشکلاتی است که باعث کاهش کیفیت رابط کاربری می‌شوند. در مرحله تضمین کیفیت، بهتر است موارد زیر تست شوند:
- تست عملکرد: متخصصان QA، با ارزیابی عناصر تعاملی، اطمینان می‌دهند که دکمه‌ها، پیوندها، فرم‌ها و سایر مولفه‌ها طبق انتظار کار می‌کنند.
- سازگاری با مرورگرها و دستگاه‌های مختلف: این تست برای اطمینان از تجربه سازگار و قابل اعتماد برای کاربران صرف نظر از پلتفرم یا دستگاه مورد نظرشان انجام می‌شود.
- تست سرعت و پاسخگویی: هرگونه مشکل که بر تجربه کاربر تاثیر می‌گذارد، شناسایی می‌شود. این تست شامل ارزیابی زمان بارگذاری و پاسخگویی به تعاملات کاربر است.
- آزمایش قابلیت استفاده: در این تست اطمینان حاصل می‌شود که رابط کاربری بصری، به راحتی درک می‌شود و نیازهای مخاطبان هدف را برآورده می‌کند.
- تست دسترسی: QA تضمین می‌کند که رابط کاربری برای کاربران با انواع ناتوانی‌های ذهنی و جسمی قابل دسترسی است. این شامل ارزیابی عواملی مانند کنتراست رنگ، خوانایی متن و پیمایش صفحه کلید برای مطابقت با استانداردهای دسترسی است.
- سازگاری بصری: تست تضمین کیفیت، عناصر طراحی بصری را ارزیابی می‌کند که شامل ثبات رنگ‌ها، فونت‌ها، فاصله‌ها و زیبایی‌شناختی است. همچنین، طراحی باید با اهداف و استانداردهای برند سازگار باشد.
- عیب‌یابی: این تست شامل بررسی و تصحیح پیام‌های خطا، بازخورد تایید اعتبار و اطمینان از دریافت اطلاعات واضح و مفید در صورت بروز مشکل است.
۷- بهبود دهید و به‌روزرسانی کنید
مکن است تصور کنید پس از انتشار محصول، کارتان تمام است؛ اما در واقع زمانی که کاربران با موفقیت شروع به استفاده از UI می‌کنند، مسئولیت شما همچنان ادامه دارد. شما باید مدام محصول خود را مطابق با روندهای جدید طراحی UI به روز نگه دارید. برای این کار، می‌توانید از تست A/B استفاده کنید. در تست A/B، دو متغیر A و B برای گروه‌های مختلف کاربران ارائه می‌شود و با توجه به پاسخ کاربران، می‌فهمید کدام نسخه در دستیابی به اهداف مورد نظر، موثرتر است. همچنین با پیشرفت فناوری، ممکن است روش‌های ساده‌تری را برای رفع نیاز کاربران پیدا کنید.
سخن پایانی
همه مراحل UI اهمیت منحصربه‌فرد خود را دارند و نادیده گرفتن هر یک از این مراحل می‌تواند باعث از دست رفتن یک فرصت بزرگ شود. با ترکیب مراحل UI در طراحی رابط کاربری خود، زمینه را برای ساخت محصولاتی فراهم می‌کنید که نه تنها از نظر بصری خیره کننده هستند، بلکه تجربیات فوق‌العاده‌ای را برای کاربر به ارمغان می‌آورند. اگر کاربر از کار با محصول شما لذت می‌برد و احساس راحتی می‌کند، به این معنی است که در کار خود موفق بوده‌اید.
منابع:
mockflow.com | softkraft.co | uxdesigninstitute.com
نویسنده: تیم مارکتینگ آسا
