توسعه نرمافزار یک فرایند پیچیده و پویا است که مستلزم انطباق مداوم با نیازهای متغیر مشتری است. مدلهای توسعه نرم افزار سنتی، مانند مدل آبشاری، اغلب در ارائه محصولات نرمافزاری که انتظارات مشتریان یا کاربران را برآورده کنند، به دلیل ماهیت سفت و سخت و متوالی خود شکست میخورند. برای غلبه بر این چالشها، رویکرد جدیدی برای توسعه نرمافزار در اواخر دهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۱۹۹۰ به وجود آمد که توسعه سریع نرم افزار (RAD) نام داشت. در این مقاله از بلاگ آسا قصد داریم در مورد این مدل توسعه نرم افزار صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
توسعه سریع نرم افزار (RAD) چیست؟
توسعه سریع نرمافزار (Rapid Application Development) که به اختصار RAD نامیده میشود، یک مدل توسعه نرم افزار تطبیقی مبتنی بر نمونهسازی (Prototyping) و بازخورد سریع، با تاکید کمتر بر برنامهریزی دقیق است. به طور کلی، رویکرد RAD به جای برنامهریزی، توسعه و ساخت یک نمونه اولیه را در اولویت قرار میدهد. با مدل توسعه سریع برنامه، توسعهدهندگان میتوانند بدون اینکه لازم باشد از صفر شروع کنند، نرمافزارشان را بارها به سرعت تکرار و بهروزرسانی کنند. این مدل کمک میکند تا اطمینان حاصل شود که نتیجه نهایی بیشتر بر کیفیت متمرکز است و با نیازهای کاربران نهایی مطابقت دارد.
یکی از چالشهای اصلی مدل توسعه نرمافزار آبشاری این است که وقتی محصول وارد مرحله آزمایش میشود، این امکان وجود ندارد که به مراحل اول برگردیم و در عملکردها و ویژگیهای اصلی محصول تغییر ایجاد کنیم. این مسئله باعث میشود در نهایت نرمافزاری داشته باشیم که ممکن است با نیازهای کاربر نهایی مطابقت نداشته باشد.
توسعه سریع برنامه (RAD) در دهه ۱۹۸۰ ایجاد شده است؛ بنابراین قطعا چیز جدیدی نیست. اما برخلاف مدل آبشاری، ایستا نیست. RAD بر اساس آنچه در هر زمان مورد نیاز است، تغییر میکند و بهتر میشود. به عبارت دیگر، این مدل توسعه مدام در حال رشد و بهبود است. در ابتدا، بری بوهم، جیمز مارتین و تعدادی دیگر متوجه شدند که توسعه نرمافزار نمیتواند به روشهای سنتی، مهندسی شود. در واقع این ایده از آنجا شکل گرفت که نرمافزار چیز سخت و غیرقابل تغییری نبود. برعکس، نرمافزار چیزی است که میتوان آن را تغییر داد تا با آنچه کاربر میخواهد مطابقت داشته باشد.
چرا باید از روش توسعه سریع نرم افزار (RAD) استفاده کنیم؟
RAD بهترین روش برای توسعه سریع نمونههای اولیه برای آزمایش عملکردهای نرمافزار، بدون نگرانی در مورد تاثیرات آن روی محصول نهایی است. کسبوکارها رویکرد RAD را انتخاب میکنند، زیرا به تمرکز کمی روی مرحله برنامهریزی نیاز دارد و در عین حال تیم را قادر میسازد تا ویژگیها و عملکردها را سریع طراحی، بررسی و تکرار کند. در ابتدا مدل RAD، مشابه مدل Spiral بود که در آن از یک یا چند مدل توسعه برای کار بر روی یک پروژه خاص استفاده میشد.
با گذشت زمان، فازهای RAD تغییر کردند. این مدل، در هر زمان، در عین حال که اصول اولیه خود را حفظ میکرد، مدل خود را بر اساس نیازهای خاص آن زمان تغییر داد. به طور کلی، رویکرد RAD بر اساس نیازهای رابط کاربری هدایت میشود و برای توسعه برنامههایی که نیاز به توسعه و استقرار سریع دارند، عالی است. RAD همچنین با ابزارهای توسعه نرم افزار و رابط بصری و ماژولهای از پیش ساخته شده، به ایجاد سریع و آسان برنامههای نرمافزاری کمک میکند. خلاصه اینکه کسبوکارها، انواع مختلف مدل توسعه سریع نرمافزار را به دلیل چابکی، انعطافپذیری و مقیاسپذیری که دارند، انتخاب میکنند.
مراحل یا فازهای توسعه سریع نرمافزار (RAD)
به طور کلی، مدل توسعه سریع نرمافزار ۴ مرحله دارد که در ادامه به اختصار در مورد هر کدام از آنها صحبت میکنیم:
۱- تعریف نیازمندیها و الزامات
در همان ابتدا، مدل RAD خود را از مدلهای توسعه نرمافزار سنتی متمایز میکند. در این مدل لازم نیست که با کاربران نهایی بنشینید و لیست دقیق مشخصات را دریافت کنید. در عوض، یک نیاز گسترده میخواهد. ماهیت گسترده بودن نیازمندیها به شما کمک میکند تا بتوانید نیازمندیهای خاص را به مراحل مختلف چرخه توسعه اختصاص دهید.
۲- نمونهسازی اولیه (Prototype)
مرحله نمونه سازی یا پروتوتایپ، جایی است که توسعه واقعی رخ میدهد. توسعهدهندگان بهجای پیروی از مجموعهای از الزامات، نمونههای اولیه با ویژگیها و عملکردهای مختلف را با حداکثر سرعتی که میتوانند ایجاد میکنند. این نمونههای اولیه سپس به مشتریانی که تصمیم میگیرند چه چیزی را دوست دارند و چه چیزی را دوست ندارند، نشان داده میشود. اغلب اوقات، این نمونههای اولیه به سرعت ساخته میشوند تا فقط ویژگیهای کلیدی را به نمایش بگذارند. محصول نهایی تنها در مرحلهای ایجاد میشود که مشتری و توسعهدهنده در مورد محصول نهایی همسو و همنظر باشند.
۳- ساخت
مرحله ساخت، مرحله مهمی از توسعه است. در این مرحله مهندسان و توسعهدهندگان به طور خستگیناپذیری تلاش میکنند تا یک سیستم کارا را از یک مدل کارآمد بیرون بیاورند. بازخورد و بررسیها در این مرحله بسیار مهم هستند و اکثر اشکالات، مشکلات و تغییرات در این مرحله بررسی میشوند. این مرحله میتواند طولانی باشد، به خصوص در مواردی که مشتریان جهت را تغییر میدهند یا بازخوردها شدید است.
مطالعه بیشتر: فرایند توسعه نرمافزار یکپارچه
۴- پیادهسازی
مرحله نهایی RAD شامل استقرار سیستم ساخته شده در یک محیط واقعی است. مرحله استقرار شامل تست، مستندات فنی، ردیابی مسائل، سفارشیسازی نهایی و شبیهسازی سیستم است. تیمها همچنین زمان خود را برای اشکالزدایی برنامه و اجرای بهروزرسانیهای نهایی و کارهای تعمیر و نگهداری قبل از راهاندازی نهایی صرف میکنند.
مزایا و معایب مدل توسعه سریع نرمافزار (RAD)
با این مراحل، به نظر میرسد که روش توسعه سریع نرمافزار، یک ایده عالی برای همه پروژهها است، اما این حرف بسیار اغراقآمیز است. روش توسعه نرمافزار RAD برای تیمهای کوچک و پروژههای سریع عالی است، اما برای همه تیمها و همه پروژهها راه حل مناسبی نیست. در جدول زیر مزایا و معایب استفاده از توسعه سریع نرمافزار را میبینید.
مزایای مدل RAD | معایب مدل RAD |
امکان تغییر نیازمندیها در هر زمان وجود دارد | به مشارکت قوی و جدی تیمی نیاز است |
از بازخوردهای مشتری استقبال میکند و آنها را در اولویت قرار میدهد | امکان استفاده از این مدل در تیمهای بزرگ وجود ندارد |
بررسیها سریع انجام میشوند | به توسعهدهندههای بسیار ماهر نیاز دارد |
زمان توسعه به شدت کاهش پیدا میکند | به اطلاع از نیازمندیهای کاربر در سراسر توسعه نیاز است |
به بهرهوری بیشتر با تعداد افراد کمتر میرسیم | فقط برای پروژههایی مناسب است که زمان توسعه کمی دارند |
زمان بین پروتوتایپها و تکرارها کوتاه است | در مقایسه با سایر مدلها، مدیریت آن پیچیدهتر است |
در یکپارچهسازی مشکلی وجود ندارد، چرا که از ابتدای پروژه ادغامها انجام میشوند | تنها در سیستمهایی که میتوانند ماژولار شوند، میتوان با استفاده از توسعه سریع نرمافزار، محصول توسعه داد. |
مقایسه مدل توسعه سریع نرمافزار در مقابل سایر مدلهای توسعه نرمافزار
در مقایسه با سایر مدلهای توسعه نرمافزار، مدل RAD به میزان قابل توجهی متفاوت است. بدیهی است که تفاوت عمده این است که چگونه مدل توسعه سریع نرمافزار بر روی سرعت تمرکز میکند. در حالی که مدلهای دیگر معمولا روی ارائه یک محصول کارآمد به مشتری تمرکز میکنند.
در جدول زیر میتوانید مقایسه مدل توسعه RAD را با مدلهای توسعه اجایل و آبشاری ببینید.
مدل توسعه سریع نرمافزار | مدل آبشاری | مدل اجایل یا چابک |
یک مدل کاربردی و کارا از نرمافزار را به سریعترین شکل ممکن میسازد | روی برنامهریزی فشرده تاکید دارد و اهداف تعیین شده را دنبال میکند | با تقسیم اهداف بزرگ به اسپرینتهای کوچکتر، نرمافزار را میسازد |
برای پروژههایی که باید در کوتاهترین زمان ممکن انجام شوند، ایدهآل است | پروژهها کاملا برنامهریزی شدهاند و اجرا معمولا زمانبر است | در قالب دورههای زمانی کوتاه به نام اسپرینتها، به توسعه پروژهها کمک میکند |
می تواند با نیازهای در حال تغییر سازگار شود | پس از انجام برنامهریزی اجازه هیچ تغییری نمیدهد | به راحتی میتواند با تغییرات، حتی در مراحل نهایی سازگار شود |
مشتریان را در طول چرخه توسعه درگیر میکند | فقط در مرحله برنامهریزی مشتریان را درگیر میکند | مشتریان را در طول توسعه درگیر میکند |
عملکرد را بر جنبههای UI/UX اولویت میدهد | قبل از استقرار، تمام جنبههای برنامه را در نظر میگیرد | UI/UX به اندازه عملکرد اولویت دارد |
چه زمانی میتوانید از روش توسعه سریع نرمافزار استفاده کنید؟
هر کدام از مدلهای توسعه نرمافزار، در شرایط خاصی بسیار مفیدتر از حالت عادی هستند. در ادامه زمانهایی که خوب است از مدل توسعه سریع نرمافزار استفاده کنید را ذکر کردهایم.
۱- زمانی که بتوانید نمونههای اولیه خود را با اطمینان آزمایش کنید
اگر مجموعهای از کاربران دارید که میتوانند بازخورد ثابت و قابل اعتمادی را در مورد نمونههای اولیهای که میسازید ارائه دهند، RAD یک مدل عالی برای شما است. نمونههای اولیه که در طول مدل توسعه سریع نرمافزار ساخته میشوند، به بازخورد تکرارهای قبلی بستگی دارند، بنابراین بازخورد قابل اعتماد از منابع قابل اعتماد میتواند بسیار مفید باشد.
۲- وقتی بودجه دارید
در مقایسه با سایر مدلهای توسعه، RAD نسبتا ارزان است، اما مواردی وجود دارد که توسعه نرمافزار به روش RAD میتواند گران باشد. استخدام کارکنان با استعداد به این معنی است که باید به آنها حقوق مناسب بدهید. جنبه مثبت آن این است که اگر این کارکنان را داشته باشید، میتوانید خیلی سریعتر از مدلهای دیگر، ایده را به محصول نهایی تبدیل کنید.
۳- زمانی که نیاز به انجام سریع پروژه دارید
در شرایطی که ضرب الاجل شما محدود است یا برای ارائه چیزی که روی آن کار میکند تحت فشار هستید یا زمان لازم برای گذراندن مراحل برنامهریزی و طراحی را ندارید، مدل توسعه سریع نرمافزار بهترین گزینه برای شما است. RAD شامل یک رویکرد منعطف و سازگار است. این رویکرد برای ایجاد سریع نرمافزار یا برنامههایی که ممکن است نیاز به تغییر جهت یا اعمال تغییرات سریع و آسان داشته باشند، مناسب است.
سخن پایانی
توسعه سریع برنامه (RAD) یک مدل توسعه نرمافزار چابک است که بر نمونهسازی سریع و تکراری محصولات نرمافزاری بر اساس بازخورد مستمر مشتریان یا کاربران تاکید دارد. هدف RAD کاهش هزینههای برنامهریزی و مستندسازی و ارائه نرمافزار کارا در زمان کوتاه است. RAD مزایای زیادی مانند افزایش رضایت مشتری، بهبود کیفیت، کاهش ریسک و افزایش انعطافپذیری دارد. با این حال، RAD همچنین دارای محدودیت هایی مانند وابستگی زیاد به توسعه دهندگان ماهر، مشکل در مدیریت پروژههای پیچیده و از دست دادن احتمالی کنترل بر محدوده پروژه است. بنابراین، RAD برای پروژههایی که نیازمندیهای واضح و پایداری ندارند، مشارکت فعال کاربران و بازه زمانی تحویل کوتاهی دارند، بهترین گزینه است.
منبع: kissflow.com
دیدگاهتان را بنویسید